Jain Aagam Sutrakritanga - Original
Original Aagam in Prakrit
260 Prakrit sutra added yet 🙏🏻
I will keep adding more sutra as and when time permits. 😊
How to hide the links?
I have added the link for each sutra for you to easily navigate to its respective page to quickly read the meaning, explanation, transliteration etc. of that particular sutra. Moreover, so as not to distract you while reading the Aagam, I have purposefully set a very light color for them.
But if you find even that distracting or if you want to simply copy a group of sutras without copying the links thereof, you can hide all the links by clicking on this button.
सुयगडांग सूत्र - पढमो सुयखंधो
पढमो उद्देसो
बुज्झिज्ज तिउट्टेज्जा, बंधणं परिजाणिया ।
किमाह बंधणं वीरो ? किं वा जाणं तिउट्टइ ॥
चित्तमंतमचित्तं वा, परिगिज्झ किसामिव ।
अण्णं वा अणुजाणाइ, एवं दुक्खा ण मुच्चइ ॥
सयं तिवायए पाणे, अदुवा अण्णेहिं घायए ।
हणंतं वाऽणुजाणाइ, वेरं वड्ढेइ अप्पणो ॥
जस्सिं कुल समुप्पण्णे, जेहिं वा संवसे णरे ।
ममाइ लुप्पइ बाले, अण्णमण्णेहिं मुच्छिए ॥
वित्तं सोयरिया चेव, सव्वमेयं ण ताणए ।
संखाए जीवियं चेव, कम्मुणा उ तिउट्टइ ॥
एए गंथे विउक्कम्म, एगे समण-माहणा ।
(अ)याणंता विउस्सित्ता, सत्ता कामेहिं माणवा ॥
संति पंच महब्भूया, इहमेगेसिमाहिया ।
पुढवी आऊ तेऊ वा, वाऊ आगास पंचमा ॥
एते पंच महब्भूया, तेब्भो एगो त्ति आहिया ।
अह तेसिं विणासेणं, विणासो होइ देहिणो ॥
जहा य पुढवीथूभे, एगे णाणाहि दीसइ ।
एवं भो ! कसिणे लोए, विण्णु णाणाहि दीसइ ॥
एवमेगे त्ति जंपंति, मंदा आरंभणिस्सिया ।
एगे किच्चा सयं पावं, तिव्वं दुक्खं णियच्छइ ॥
पत्तेयं कसिणे आया, जे बाला जे य पंडिया ।
संति पेच्चा ण ते संति, णत्थि सत्तोववाइया ॥
णत्थि पुण्णे व पावे वा, णत्थि लोए इतो परे ।
सरीरस्स विणासेणं, विणासो होइ देहिणो ॥
कुव्वं च कारयं चेव, सव्वं कुव्वं ण विज्जइ ।
एवं अकारओ अप्पा, एवं ते उ पगब्भिया ॥
जे ते उ वाइणो एवं, लोए तेसिं कओ सिया ।
तमाओ ते तमं जंति, मंदा आरंभणिस्सिया ॥
संति पंच महब्भूया, इहमेगेसिं आहिया ।
आयछट्ठा पुणो आहु, आया लोगे य सासए ॥
दुहओ ते ण विणस्संति, णो य उप्पज्जए असं ।
सव्वे वि सव्वहा भावा, णियतीभावमागया ॥
पंच खंधे वयंतेगे, बाला उ खणजोइणो ।
अण्णो अणण्णो णेवाऽह, हेउयं च अहेउयं ॥
पुढवी आऊ तेऊ य, तहा वाउ य एगओ ।
चत्तारि धाउणो रूवं, एवमाहंसु आवरे ॥
अगारमावसंता वि, आरण्णा वा वि पव्वया ।
इमं दरिसणमावण्णा, सव्वदुक्खा विमुच्चइ ॥
ते णावि संधिं णच्चाणं, ण ते धम्मविऊ जणा ।
जे ते उ वाइणो एवं, ण ते ओहंतराऽहिया ॥
ते णावि संधिं णच्चाणं, ण ते धम्मविऊ जणा ।
जे ते उ वाइणो एवं, ण ते संसारपारगा ॥
ते णावि संधिं णच्चाणं, ण ते धम्मविऊ जणा ।
जे ते उ वाइणो एवं, ण ते गब्भस्स पारगा ॥
ते णावि संधिं णच्चाणं, ण ते धम्मविऊ जणा ।
जे ते उ वाइणो एवं, ण ते जम्मस्स पारगा ॥
ते णावि संधिं णच्चाणं, ण ते धम्मविऊ जणा ।
जे ते उ वाइणो एवं, ण ते दुक्खस्स पारगा ॥
ते णावि संधिं णच्चाणं, ण ते धम्मविऊ जया ।
जे ते उ वाइणो एवं, ण ते मारस्स पारगा ॥
णाणाविहाई दुक्खाइं, अणुभवंति पुणो पुणो ।
संसारचक्कवालम्मि, वाहिल-मच्चु-जराकुले ॥
उच्चावयाणि गच्छंता, गब्भमेस्संतऽणंतसो ।
णायपुत्ते महावीरे, एवमाह जिणोत्तमे ॥
त्ति बेमि ॥
॥ पढमो उद्देसो समत्तो ॥
बीओ उद्देसो
आघायं पुण एगेसिं, उववण्णा पुढो जिया ।
वेदयंति सुहं दुक्खं, अदुवा लुप्पंति ठाणओ ॥
ण तं सयंकडं दुक्खं, कओ अण्णकडं च णं ।
सुहं वा जइ वा दुक्खं, सेहियं वा असेहियं ॥
ण सयं कडं ण अण्णेहिं, वेदयंति पुढो जिया ।
संगइयं तं तहा तेसिं, इहमेगेसिंमाहियं ॥
एवमेयाइं जंपंता, बाला पंडियमाणियो ।
णिययाऽणिययं संतं, अयाणंता अबुद्धिया ॥
एवमेगे उ पासत्था, ते भुज्जो विप्पगिब्भया ।
एवं उवट्ठिया संता, ण ते दुक्खविमोक्खया ॥
जविणो मिगा जहा संता, परियाणेण वज्जिया ।
असंकियाइं संकति, संकियाइं असंकिणो ॥
परियाणियाणि संकंता, पासियाणि असंकिणो ।
अण्णाणभयसंविग्गा, संपलिंति तहिं तहिं ॥
अह तं पवेज्ज वज्झं, अहे वज्झस्स वा वए ।
मुच्चेज्ज पयपासाओ, तं तु मंदे ण देहइ ॥
अहियप्पाऽहियपण्णाणे, विसमंतेणुवागए ।
से बद्धे पयपासेहिं, तत्थ घायं णियच्छइ ॥
एवं तु समणा एगे, मिछाद्दिट्ठी अणारिया ।
असंकि याइं संकंति, संकियाइं असंकिणो ॥
धम्मपण्णवणा जा सा, तं तु संकंति मूढगा ।
आरंभाइं ण संकंति, अवियत्ता अकोविया ॥
सव्वप्पगं विउक्कस्सं, सव्वं णूमं विहूणिया ।
अप्पत्तियं अकम्मंसे, एयमट्ठं मिगे चुए ॥
जे एयं णाभिजाणंति, मिच्छद्दिठि अणारिया ।
मिगा वा पासबद्धा ते, घायमेसंतऽणंतसो ॥
माहणा समणा एगे, सव्वे णाणं सयं वए ।
सव्वलोगे वि जे पाणा, ण ते जाणंति किंचणं ॥
मिलक्खू अमिलक्खुस्स, जहा वुत्ताणुभासइ |
ण हेउं से विजाणाइ, भासियं तऽणुभासइ ॥
एवमण्णाणिया णाणं, वयंता वि सयं सयं ।
णिच्छयत्थं ण जाणंति, मिलक्खु व्व अबोहिया ॥
अण्णाणियाणं वीमंसा, अण्णाणे णो णियच्छइ ।
अप्पणो य परं णालं, कुतो अण्णेऽणुसासिउं ? ॥
वणे मूढे जहा जंतु, मूढणेयाणुगामिए ।
दोवि एए अकोविया, तिव्वं सोयं णियच्छइ ॥
अंधो अंधं पहं णिंतो, दूरमद्धणुगच्छइ |
आवज्जे उप्पहं जंतु, अदुवा पंथाणुगामिए ॥
एगमेवे णियागडट्ठी, धम्ममाराहगा वयं ।
अदुवा अहम्ममावज्जे, ण ते सव्वज्जुयं वए ॥
एवमेगे वियक्काहिं, णो अण्णं पज्जुवासिया ।
अप्पणो य वियक्काहिं, अयमंजू हि दुम्मइ ॥
एवं तक्काए साहेंता, धम्माऽधम्मे अकोविया ।
दुक्खं ते णाइतुट्टंति, सउणी पंजरं जहा ॥
सयं सयं पसंसंता, गरहंता परं वइं ।
जे उ तत्थ विउस्संति, संसारं ते विउस्सिया ॥
अहावरं पुरक्खायं, किरियावाइदरिसणं ।
कम्मचिंतापणट्ठाणं, संसारस्स पवड्ढणं ॥
जाणं काएणऽणाउट्टी, अबुहो जं च हिंसइ ।
पुट्ठो संवदेइ परं, अवियत्तं खु सावज्जं ॥
संतिमे तओ आयाणा, जेहिं कीरइ पावगं ।
अभिकम्मा य पेसा य, मणसा अणुजाणिया ॥
एते उ तओ आयाणा, जेहिं कीरइ पावगं ।
एवं भावविसोहीए, णिव्वाणमभिगच्छइ ॥
(एवं … निर्वाण अभिगच्छति)
पुत्तं पिया समारंभ, आहारेज्जा असंजए ।
भुंजमाणो य मेहावी, कम्मुणा णोवलिप्पइ ॥
मणसा जे पउस्संति, चित्तं तेसिं ण विज्जइ ।
अणवज्जं अतहं तेसिं, ण ते संवुडचारिणो ॥
इच्चेयाहिं दिट्ठीहिं, सायागारवणिस्सिया ।
सरणं ति मण्णमाणा, सेवंति पावगं जणा ॥
जहा अस्साविणिं णावं, जाईअंधो दुरुहिया ।
इच्छइ पारमागंतुं, अंतरा य विसीयइ ॥
एवं तु समणा एगे, मिच्छाद्दिट्ठी अणारिया ।
संसारपारकंखी ते, संसारं अणुपरियट्टंति ॥
त्ति बेमि॥
॥ बीओ उद्देसो समत्तो ॥
तहओ उद्देसो
जं किंचि वि पूइकडं, सड्ढीमागंतुमीहियं ।
सहस्संतरियं भुंजे, दुपक्खं चेव सेवइ ॥
तमेव अवियाणंता, विसमंसि अकोविया ।
मच्छा वेसालिया चेव, उदगस्सऽभियागमे ॥२॥
उदगस्सऽप्पभावेणं, सुक्कंमि घातमिंति उ ।
ढंकेहि व कंकेहिं य, आमिसत्थेहिं ते दुही ॥3॥
एवं तु समणा एगे, वट्टमाणसुहेसिणो ।
मच्छा वेसालिया चेव, घायमेसंतिऽणंतसो ॥४॥
इणमण्णं तु अण्णाणं, इहमेगेसिमाहियं ।
देवउत्ते अयं लोए, बंभउते त्ति आवरे ॥
ईसरेण कडे लोए, पहाणाए तहावरे ।
जीवाऽजीवसमाउत्ते, सुह-दुक्खसमण्णिए ॥
सयंभुणा कडे लोए, इइ वुत्तं महेसिणा ।
मारेण संथुया माया, तेण जोए असासए ॥
माहणा समणा एगे, आह अंडकडे जगे ।
असो तत्तमकासी य, अयाणंता मुसं वए ॥
सएहिं परियाएहिं लोयं, बूया कडे त्ति य ।
तत्तं ते वियाणंती ण, विणासि कयाइ वि ॥
अमणुण्णसमुप्पायं, दुक्खमेव वियाणिया ।
समुप्पायमयाणंता, कहं णाहिंति संवरं ॥
सुद्धे अपावए आया, इहमेगेसि आहियं |
पुणो कीडा-पदोसेणं, से तत्थ अवरज्झइ ॥
इह संवुडे मुणी जाए, पच्छा होइ अपावए ।
वियडं व जहा भुज्जो, णीरयं सरयं तहा ॥
एयाणुवीए मेहावी, बंभचेरे ण ते वसे ।
पुढो पावाउया सव्वे, अक्खायारो सयं सयं ॥
सए सए उवट्ठाणे, सिद्धिमेव ण अण्णहा ।
अहो इहेव वसवत्ती, सव्वकामसमप्पिए ॥
सिद्धा य तो अरोगा य, इहमेगेसिं आहियं ।
सिद्धिमेव पुराकाउं, सासए गढिया णरा ॥
असंवुडा अणाईयं, भमिहिंति पुणो पुणो ।
कप्पकालमुवज्जंति, ठाणा आसुर किव्विसिय॥
त्ति बेमि॥
॥ तइओ उद्देसो समत्तो ॥
चउत्थो उद्देसो
एते जिया भो ! ण सरणं, बाला पंडियमाणिणो ।
हिच्चा णं पुव्वसंजोगं, सिया किच्चोवएसगा ॥
तं य भिक्खू परिण्णाय, विज्जं तेसु ण मुच्छए ।
अणुक्कसे अप्पलीणे, मज्झेण मुणि जावए ॥
सपरिग्गहा य सारंभा, इहमेगेसिमाहियं ।
अपरिग्गहे अणारंभे, भिक्खू ताणं परिव्वए ॥
कडेसु घासमेसेज्जा, विऊ दत्तेसणं चरे ।
अगिद्धो विप्पमुक्को य, ओमाणं परिवज्जए ॥
लोगावायं णिसामेज्जा, इहमेगेसिं आहियं ।
विवरीयपण्णसंभूयं, अण्णवुत्तं तयाणुगं ॥
अणंते णिइव लोए, सासए ण विणस्सइ ।
अंतवं णिइए लोए, इति धीरोऽतिपासइ ॥
अपरिमाणं वियाणाइ, इहमेगेसि आहियं ।
सव्वत्थ सपरिमाणं, इति धीरोऽतिपासइ ॥
जे केइ तसा पाणा, चिट्ठंति अदु थावरा ।
परियाए अत्थि से अंजू, तेण ते तस-थावरा ॥
उरालं जगओ जोगं, विवज्जासं पलेंति य ।
सव्वे अक्कंत दुक्खा य, आओ सव्वे अहिंसिया ॥
एवं खु णाणिणो सारं, जं ण हिंसइ किंचणं ।
अहिंसा समय चेव, एतावंतं वियाणिया ॥
वुसिए य विगयगेही य, आयाणं संरक्खए ।
चरियाSSसण-सेज्जासु, भत्तपाणे य अंतसो ॥
एतेहिं तिहिं ठाणेहिं, संजए सययं मुणी ।
उक्कसं जलणं णूमं, मज्झत्थं च विगिंचए ॥
समिए उ सया साहू, पंचसंवरसंवुडेक ।
सिएहिं असिए भिक्खू, आमोक्खाए परिवएज्जासि॥
त्ति बेमि ॥
॥ चउत्थो उद्देसो समत्तो ॥
॥ पढमं अज्झयणं समत्तं ॥
बीअ अज्झयणं - वेयालीयं
पढमो उद्देसो
॥ बीअ अज्झयणं - वेयालीयं ॥
॥ पढमो उद्देसो ॥
संबुज्झह किं य बुज्झह, संबोही खलु पेच्च दुल्लहा ।
णो हूवणमंति राइओ, णो सुलभं पुणरावि जीवियं ॥ १ ॥
डहरा वुड्ढा य पासहा, गब्भत्था वि चयंति माणवा ।
सेणे जह वट्टयं हरे, एवं आउखयम्मि तुट्टइ ॥ २ ॥
मायाेहिं पियाहिं लुप्पइ, णो सुलहा सुगई मे पेच्चओ ।
एयाइं भयाइं पेहिया, आरंभा विरमेज्ज सुव्वए ॥ ३ ॥
जमिणं जगई पुढो जगा, कम्मेहिं लुप्पंति पाणिणो ।
सयमेव कडेहिं गाहइ, णो तस्स मुच्चे अपुट्ठवं ॥ ४ ॥
देवा गंघव्व रक्खसा, असुरा भूमिचरा सिरीसिवा ।
राया णरसेट्ठि-माहणा, ठाणा ते वि चयंति दुक्खिया ॥ ५ ॥
कामेहि य संथवेहि य, गिद्धा कम्मसहा कालेण जंतवो ।
ताले जह बंधणच्चुए, एवं आउखयम्मि तुट्टइ ॥ ६ ॥
जे यावि बहुस्सुए सिया, धम्मिय माहण भिक्खुए सिया ।
अभिणूमकडेहिं मुच्छिए, तिव्वं से कम्मेहिं किच्चइ ॥ ७ ॥
अह पास विवेगमुट्ठिए, अवितिण्णे इह भासइ धुवं ।
णाहिसि आरं कओ परं, वेहासे कम्मेहिं किच्चइ ॥ ८ ॥
जइ वि य णिगिणे किसे चरे, जइ वि य भुंजिय मासमंतसो ।
जे इह मायाइ मिज्जइ, आगंता गब्भायऽणंतसो ॥ ९ ॥
पुरिसोरम पावकम्मुणा, पलियंतं मणुयाण जीवियं ।
सण्णा इह काममुिच्छय, मोहं जंति णरा असंवुडा ॥ १० ॥
जययं विहराहि जोगवं, अणुपाणा पंथा दुरुत्तरा ।
अणुसासणमेव पक्कमे, वीरेहिं सम्मं पवेइयं ॥ ११ ॥
विरया वीरा समुट्ठिया, कोहाकायरियाइपीसणा ।
पाणे ण हणंति सव्वसो, पावाओ विरयाऽभिणिव्वुडा ॥ १२ ॥
ण वि ता अहमेव लुप्पइ, लुप्पंति लोगंसि पाणिणो ।
एवं सहिएऽहिपासए, अणिहे से पुट्ठोऽहियासए ॥ १३ ॥
धुणिया कुलियं व लेववं, किसए देहमणासणाइहिं ।
अविहिंसामेव पव्वए, अणुधम्मो मुणिणा पवेइओ ॥ १४ ॥
सउणी जह पंसुगंडिया, विहुणिय धंसयइ सियं रयं ।
एवं दविओवहाणवं, कम्मं खवइ तवस्सि माहणे ॥ १५ ॥
उट्ठियमणगारमेसणं, समणं ठाणठियं तवस्सिणं ।
डहरा वुड्ढा य पत्थए, अवि सुस्से ण य तं लभे जणा ॥ १६ ॥
जइ कालुणियाणि कासिया, जइ रोयंति व पुत्तकारणा ।
दवियं भिक्खुं संमुट्ठियं, णो लब्भंति ण संठवित्तए ॥ १७ ॥
जइ वि य कामेहिं लाविया, जइ णेज्जाहि णं बंधिउं घरं ।
जइ जीवियं णावकंखए, णो लब्भंति ण संठवित्तए ॥ १८ ॥
सेहंति य णं ममाइणो, माया पिया य सुया य भारिया ।
पोसाहि णे पासओ तुमं, लोयं परं पि जहाहि पोस णे ॥ १९ ॥
अण्णे अण्णेहिं मुच्छिया, मोहं जंति णरा असंवुडा ।
विसमं विसमेहिं गाहिया, ते पावेहिं पुणो पगब्भिया ॥२० ॥
तम्हा दवि इक्ख पंडिए, पावाओ विरएऽभिणिव्वुडे ।
पणया वीरा महावीहिं, सिद्धिपहं णेयाउयं धुवं ॥ २१ ॥
वेयालियमग्गमागओ, मण वयसा काएण संवुडो ।
चिच्चा वित्तं च णायओ, आरभं च सुसंवुडे चरे ॥ २२ ॥
त्ति बेमि ॥
॥ पढमो उद्देसो समत्तो ॥
बीओ उद्देसो
॥ बीओ उद्देसो ॥
तयसं व जहाइ से रयं, इति संखाय मुणी ण मज्जइ ।
गोयण्णतरेण माहणे, अहऽसेयकरी अण्णेसिं इंखिणी ॥ १ ॥
जो परिभवइ परं जणं, संसारे परियत्तइ महं ।
अदु इंखिणिया उ पाविया, इति संखाय मुणी ण मज्ज ॥ २ ॥
जे यावि अणायगे सिया, जे वि य पेसगपेसए सिया ।
जे मोणपयं उवट्ठिए, णो लज्जे समयं सया चरे ॥ ३ ॥
सम अण्णयरम्मि संजमे, संसद्धे समणे परिव्वए ।
जे आवकहा समाहिए, दविए कालमकासि पंडिए ॥ ४ ॥
दूरं अणुपस्सिया मुणी, तीयं धम्ममणागयं तहा ।
पुट्ठे फरुसेहिं माहणे, अवि हण्णू समयंसि रीयइ ॥ ५ ॥
पण्णसमत्ते सया जए, समया धम्ममुदाहरे मुणी ।
सुहुमे उ सया अलूसए, णो कुज्झे णो माणि माहणे ॥ ६ ॥
बहुजण णमणम्मि संवुडे, सव्वट्ठेहिं णरे अणिस्सिए ।
हरए व सया अणाविले, धम्मं पाउरकासि कासवं ॥ ७ ॥
बहवे पाणा पुढो सिया, पत्तेयं समयं समीहिया ।
जे मोणपयं उवट्ठिए, विरइं तत्थमकासि पंडिए ॥ ८ ॥
धम्मस्स य पारए मुणी, आरंभस्स य अंतए ठिए ।
सोयंति य णं ममाइणो, णो य लभंति णियं परिग्गहं ॥ ९ ॥
इहलोग दुहावहं विऊ, परलोगे य दुहं दुहावहं ।
विद्धंसणधम्ममेव त, इति विज्जं कोऽगारमावसे ॥ १० ॥
महयं परिगोव जाणिया, जा वि य वंदण-पूयणा इहं ।
सुहुमे सल्ले दुरद्धरे, विउमंता पयहेज्ज संथवं ॥ ११ ॥
एगे चरे ठाणमासणे, सयणे एगे समाहिए सिया ।
भिक्खू उवहाणवीरिए, वइगुत्ते अज्झप्पसंवुडेल ॥ १२ ॥
णो पीहे ण यावपंगुणे, दारं सुण्णघरस्स संजए ।
पुट्ठे ण उदाहरे वयं, ण समुच्छे णो संथरे तणं ॥ १३ ॥
जत्थऽत्थमिए अणाउले, सम-विसमाणि मुणीऽहियासए ।
चरगा अदुवा वि भेरवा, अदुवा तत्थ सिरीसिवा सिया ॥ १४ ॥
तिरिया मणुया य दिव्वगा, उवसग्गा तिविहाऽहियासिया ।
लोमादीयं पि ण हरिसे, सुण्णागारगए महामुणी ॥ १५ ॥
णो अभिकंखेज्ज जीवियं, णो वि य पूयणपत्थए सिया ।
अब्भत्थमुवेंति भेरवा, सुण्णागारगयस्स भिक्खुणो ॥ १६ ॥
उवयीयतरस्स ताइणो, भयमाणस्स विवित्तमासणं ।
सामाइयमाहु तस्स जं, जो अप्पायं भए ण दंसए ॥ १७ ॥
उसिणोदगतत्तभोइणो, धम्मट्ठियस्स मुणिस्स हीमओ ।
संसग्गि असाहु राइहिं, असमाही उ तहागयस्स वि ॥ १८ ॥
अहिगरणकडस्स भिक्खुणो, वयमाणस्स पसज्झ दारुणं ।
अट्ठे परिहायइ बहू, अहिगरणं ण करेज्ज पंडिए ॥ १९ ॥
सीओजदगपडिदुगंछिणो, अपडिण्णस्स लवावसक्किणो ।
सामाइयमाहु तस्स जं, जो गिहिमत्तेऽसणं ण भुंजइ ॥ २० ॥
ण य संखयमाहू जीवियं, तह वि य बालजणे पगब्भइ ।
बाले पावेहिं मिज्जइ, इति संखाय मुणी ण मज्जइ ॥ २१ ॥
छंदेण पलेइमा पया, बहुमाया मोहेण पाउडा ।
वियडेण पलेइ माहणे, सीउण्हं वयसाऽहियासए ॥ २२ ॥
कुजए अपराजिए जहा, अक्खेहिं कुसलेहिं दीवयं ।
कडमेव गहाय णो कलिं, णो तीयं णो चेव दावरं ॥ २३ ॥
एवं लोगंमि ताइणा, बुइए जे धम्मे अणुत्तरे ।
तं गिण्ह हियं उत्तमं, कडमिव सेसऽवहाय पंडिए ॥ २४ ॥
उत्तर मणुयाण आहिया, गामधम्मा इति मे अणुस्सुयं ।
जंसी विरया समुट्ठिया, कासवस्स अणुधम्मचारिणो ॥ २५ ॥
जे एयं चरति आहियं, णाएणं महया महेसिणा ।
ते उट्ठिय ते समुट्ठिया, अण्णोण्णं सारेंति धम्मओ ॥ २६ ॥
मा पेह पुरा पणामए, अभिकंखे उवहिं धुणित्तए ।
जे दूमणएहि णो णया, ते जाणंति समाहिमाहियं ॥ २७ ॥
णो काहिए होज्ज संजए, पासणिए ण य संपसारए ।
णच्चा धम्मं अणुत्तरं, कयकिरिए य ण यावि मामए ॥ २८ ॥
छण्णं च पसंस णो करे, ण य उक्कोस पगास माहणे ।
तेसिं सुविवेगमाहिए, पणया जेहिं सुझोसियं धुयं ॥ २९ ॥
अणिहे सहिए सुसंवुडे, धम्मट्ठी उवहाणवीरिए ।
विहरेज्ज समाहिइंदिए, आयहियं खु दुहेण लब्भइ ॥ ३० ॥
ण हि णूण पुरा अणुस्सुयं, अदुवा तं तह णो समुट्ठियं ।
मुणिणा सामाइयाहियं, णाएण जगसव्वदंसिणा ॥ ३१ ॥
एवं मत्ता महंतरं, धम्ममिणं सहिया बहू जणा ।
गुरुणो छंदाणुवत्तगा, विरया तिण्ण महोघमाहियं ॥ ३२ ॥
त्ति बेमि ॥
॥ बीओ उद्देसो समत्तो ॥
तइओ उद्देसो
॥ तइओ उद्देसो ॥
संवुडकम्मस्स भिक्खुणो, जं दुक्खं पुट्ठं अबोहिए ।
तं संजमओऽवचिज्जइ, मरणं हेच्च वयंति पंडिया ॥ १ ॥
जे विण्णवणाहिऽझोसिया, सतिण्णेहि समं वियाहिया ।
तम्हा उड्ढं ति पासह, अदक्खू कामाइं रोगवं ॥ २ ॥
अग्गं वणिएहिं आहियं, धारेंति राईणिया इहं ।
एवं परमा महव्वया, अक्खाया उ सराइभोयणा ॥ ३ ॥
जे इह सायाणुगा णरा, अज्झोववण्णा कामेसु मुच्छिया ।
किवणेण समं पगब्भिया, ण वि जाणंति समाहिमाहियं ॥ ४ ॥
वाहेण जहा व विच्छए, अबले होइ गवं पचोइए ।
से अंतसो अप्पथामए, णाइवहइ अबले विसीयइ ॥ ५ ॥
एवं कामेसणं विऊ, अज्ज सुए पयहेज्ज संथवं ।
कामी कामे ण कामए, लद्धे वा वि अलद्ध कण्हुइ ॥ ६ ॥
मा पच्छ असाहुया भवे, अच्चेहि अणुसास अप्पगं ।
अहियं च असाहु सोयइ, से थणइ परिदेवइ बहुं ॥ ७ ॥
इह जीवियमेव पासह, तरुणए वाससयाउ तुट्टइ ।
इत्तरवासे व बुज्झह, गिद्धणरा कामेसु मुच्छिया ॥ ८ ॥
जे इह आरंभणिस्सिया, आयदंड एगंत लूसगा ।
गंता ते पावलोगयं, चिररायं आसुरियं दिसं ॥ ९ ॥
णय संखयमाहु जीवियं, तह वि य बालजणे पगब्भइ ।
पच्चुप्पण्णेण कारियं, के दट्ठुं परलोगमागए ॥ १० ॥
अदक्खुव दक्खुवाहियं, सद्दहसु अद्दक्खुदंसणा ।
हंदि हू सुणिरुद्धदंसणे, मोहणिज्जेण कडेण कम्मुणा ॥ ११ ॥
दुक्खी मोहे पुणो पुणो, णिव्विंदेज्ज सिलोग पूयणं ।
एवं सहिएऽहिपासए, आयतुलं पाणेहिं संजए ॥ १२ ॥
गारं पि य आवसे णरे, अणुपुव्वं पाणेहिं संजए ।
समया सव्वत्थ सुव्वए, देवाणं गच्छे सलोगयं ॥ १३ ॥
सोच्चा भगवाणुसासणं, सच्चे तत्थ करेज्जुवक्कमं ।
सव्वत्थ विणीयमच्छरे, उंछं भिक्खु विसुद्धमाहरे ॥ १४ ॥
सव्वं णच्चा अहिट्ठए, धम्मट्ठी उवहाणवीरिए ।
गुत्ते जुत्ते सया जए, आय-परे परमायतट्ठिए ॥ १५ ॥
वित्तं पसवो य णाइओ, तं बाले सरणं ति मण्णइ ।
एते मम तेसिं वा अहं, णो ताणं सरणं च विज्जइ ॥ १६ ॥
अब्भागमियम्मि वा दुहे, अहवोवक्कमिए भवंतिए ।
एगस्स गइ य आगई, विउमंता सरणं ण मण्णइ ॥ १७ ॥
सव्वे सयकम्मकप्पिया, अवियत्तेण दुहेण पाणिणो ।
हिंडंति भयाउला सढा, जाई-जरा-मरणेहिऽभिद्दुया ॥ १८ ॥
इणमेव खणं वियाणिया, णो सुलभं बोहिं च आहियं ।
एवं सहिएऽहिपासए, आह जिणो इणमेव सेसगा ॥ १९ ॥
अभविंसु पुरा वि भिक्खुवो, आएसा वि भवंति सुव्वया ।
एयाइं गुणाइं आहु ते, कासवस्स अणुधम्मचारिणो ॥ २० ॥
तिविहेण वि पाण मा हणे, आयहिए अणियाण संवुडेल ।
एवं सिद्धा अणंतगा, संपइ जे य अणागयाऽवरे ॥ २१ ॥
एवं से उदाहु अणुत्तरणाणी अणुत्तरदंसी अणुत्तरणाणदंसणधरे ।
अरहा णायपुत्ते भगवं वेसालिए वियाहिए ॥ २२ ॥
ति बेमि ॥
॥ तइओ उद्सो समततो ॥
॥ बीअं उज्झयणं समत्तं ॥
तइअं अज्झयणं - उवसग्ग परिण्णा
पढमो उद्देसो
॥ तइअं अज्झयणं - उवसग्ग परिण्णा ॥
॥ पढमो उद्देसो ॥
सूर मण्णइ अप्पाणं, जाव जेयं ण पस्सइ ।
जुज्झंतं दढधम्माणं, सिसुपालो व महारहं ॥ १ ॥
पयाया सूरा रणसीसे, संगामम्मि उवट्ठिए ।
माया पुत्तं ण याणाइ, जेएण परिविच्छए ॥ २ ॥
एवं सेहे वि अप्पट्ठे, भिक्खायरिया अकोविए ।
सूर मण्णति अप्पाणं, जाव लूहं ण सेवइ ॥ ३ ॥
जया हेमंतमासम्मि, सीयं फुसइ सवायगं ।
तत्थ मंदा विसीयंति, रज्जहीणा व खत्तिया ॥ ४ ॥
पुरे गिम्हाभितावेणं, विमणे सुप्पिवासिए ।
तत्थ मंदा विसीयंति, मच्छा अप्पोदए जहा ॥ ५ ॥
सया दत्तेसणा दुक्खं, जायणा दुप्पणोल्लिया ।
कम्मत्ता दुब्भगा चेव, इच्चाहंसु पुढो जणा ॥ ६ ॥
एते सद्दे अचायंता, गामेसु णगरेसु वा ।
तत्थ मंदा विसीयंति, संगामंसि व भीरुणो ॥ ७ ॥
अप्पेगे खुधियं भिक्खुं, सुणी दंसइ लूसए ।
तत्थ मंदा विसीयंति, तेजपुट्ठा व पाणिणो ॥ ८ ॥
अप्पेगे पडिभासंति, पडिपंथियमागया ।
पडियारगया एते, जे एते एवं जीविणो ॥ ९ ॥
अप्पगे वइं जुजंति, णगिणा पिंडोलगाऽहमा ।
मुंडा कंडूविणट्ठंगा, उज्जल्ला असमाहिया ॥ १० ॥
एवं विप्पडिवण्णेगे, अप्पणा उ अजाणया ।
तमाओ ते तमं जति, मदा मोहेण पाउडा ॥ ११ ॥
पुट्ठो य दंस-मसएहिं, तणफासमचाइया ।
ण मे दिट्ठे परे लोए, जइ परं मरणं सिया ॥ १२ ॥
संतत्ता केसलोएणं, बंभचेरपराजिया ।
तत्थ मंदा विसीयंति, मच्छा विट्ठा व केयणे ॥ १३ ॥
आयदंडसमायारा, मिच्छासंठियभावणा ।
हरिसप्पओसमावण्णा, केई लूसंतिऽणारिया ॥ १४ ॥
अप्पेगे पलियंतंसि, चारो चोरो त्ति सुव्वयं ।
बंधति भिक्खुयं बाला, कसायवयणेहि य ॥ १५ ॥
तत्थ दंडेण संवीते, मुट्ठिणा अदु फलेण वा ।
णाईणं सरइ बाले, इत्थी वा कुद्धगामिणी ॥ १६ ॥
एते भो कसिणा फासा, फरुसा दुरहियासया ।
हत्थी वा सरसंवीता, कीवाऽवसा गया मिहं ॥ १७ ॥
त्ति बेमि ॥
॥ पढमं उदेसो समत्तो ॥
बीओ उद्देसो
॥ बीओ उद्देसो ॥
अहिमे सुहुमा संगा, भिक्खूणं जे दुरुत्तरा ।
जत्थ एगे विसीयंति, ण चयंति जवित्तए ॥ १ ॥
अप्पेगे णायओ दिस्स, रोयंति परिवारिया ।
पोस णे तात पुट्ठोऽसि, कस्स तात जहासि णे ॥ २ ॥
पिया ते थेरओ तात ! ससा ते खुड्डिया इमा ।
भायरो ते सगा तात ! सोयरा किं जहासि णे ॥ ३ ॥
मायरं पियरं पोस, एवं लोगो भविस्सइ ।
एयं खु लोइयं तात ! जे पोसे पिउ-मायरं ॥ ४ ॥
उत्तरा महरुल्लावा, पत्ता ते तात ! खुड्डगा ।
भरिया ते णवा तात ! मा सा अण्णं जणं गमे ॥ ५ ॥
एहि तात घरं जामो, मा तं कम्मे सहा वयं ।
बीयं पि तात पासामो, जामु ताव सयं गिहं ॥ ६ ॥
गंतुं तात ! पुणाऽऽगच्छे ण तेणऽसमणो सिया ।
अकामगं परक्कमंतं, को ते वारेउमरिहइ ॥ ७ ॥
जं किंचि अणगं तात ! तं पि सव्वं समीकयं ।
हिरण्णं ववहाराई, तं पि दाहामु ते वयं ॥ ८ ॥
इच्चेव णं सुसेहंति, कालुणिय समुट्ठिया ।
विबद्धो णाइसंगेहिं, ततोऽगारं पहावइ ॥ ९ ॥
जहा रुक्खं वणे जायं, मालुया पडिबंधइ ।
एवं णं पडिबंधंति, णायओ असमाहिणा ॥ १० ॥
विबद्धो णाइसंगेहिं, हत्थी वा वि णवग्गहे ।
पिट्ठओ परिसप्पंति, सूईगो व्व अदूरगा ॥ ११ ॥
एते संगा मणुस्साणं, पायाला व अतारिमा ।
कीवा जत्थ य कीसंति, णाइसंगेहिं मुच्छिया ॥ १२ ॥
तं च भिक्खु परिण्णाय, सव्वे संगा महासवा ।
जीवियं णाभिकंखेज्जा, सोच्चा धम्ममणुत्तरं ॥ १३ ॥
अहिमे संति आवट्टा, कासवेण पवेइया ।
बुद्धा जत्थावसप्पंति, सीयंति अबुहा जहिं ॥ १४ ॥
रायाणो रायमच्चा य, माहणा अदुव खत्तिया ।
णिमंतयंति भोगेहि, भिक्खुयं साहुजीविणं ॥ १५ ॥
हत्थऽस्स-रह-जाणेहिं, विहारगमणेहि य ।
भुंज भोगे इमे सग्धे, महरिसी पूजयामु तं ॥ १६ ॥
वत्थगंधमलंकार, इत्थीओ सयणाणि य ।
भुंजाहिमाइं भोगाइं, आउसो पूजयामु तं ॥ १७ ॥
जो तुमे णियमो चिण्णो, भिक्खुभावम्मि सुव्वया ।
अजगारमावसतस्स, सव्वो सविज्जए तहा ॥ १८ ॥
चिरं दूइज्जमाणस्स, दोसो दाणिं कुओ तव ?
इच्चेव णं णिमंतति, णीवारेण व सूयरं ॥ १९ ॥
चोइया भिक्खायरियाए, अचयंता जवित्तए ।
तत्थ मंदा विसीयंति, उज्जाणंसि व दुब्बला ॥ २० ॥
अचयंता व लूहेण, उवहाणेण तज्जिया ।
तत्थ मंदा विसीयंति, पंकंसि व जरग्गवा ॥ २१ ॥
एवं णिमंतणं लद्धुं, मुच्छिया गिद्ध इत्थीसु ।
अज्झोववण्णा कामेहिं, चोइज्जंता गया गिहं ॥ २२ ॥
त्ति बेमि ॥
॥ बीओ उद्देसो समत्तो ॥
तइओ उद्देसो
॥ तइओ उद्देसो ॥
जहा संगामकालम्मि, पिट्ठओ भीरु पेहइ ।
वलयं गहणं णूमं, को जाणेइ पराजयं ? ॥ १ ॥
मुहुत्ताणं मुहुत्तस्स, मुहुत्तो होइ तारिसो ।
पराजियाऽवसप्पामो, इति भीरु उवेहइ ॥ २ ॥
उरु एवं तु समणा एगे, अबलं णच्चाण अप्पगं ।
अणागयं भयं दिस्स, अवकप्पतिमं सुयं ॥ ३ ॥
को जाणइ विओवायं, इत्थीओ उदगाओ वा ।
चोइज्जंता पवक्खामो, ण णे अत्थि पकप्पियं ॥ ४ ॥
इच्चेवं पडिलेहंति, वलया पडिलेहिणो ।
वितिगिच्छ समावण्णा, पंथाणं व अकोविया ॥ ५ ॥
जे उ संगामकालम्मि, णाया सूरपुरंगमा ।
ण ते पिट्ठमुवेहिंति, किं परं मरणं सिया ॥ ६ ॥
एवं समुट्ठिए भिक्खू, वोसिज्जाऽगारबंधणं ।
आरंभं तिरियं कट्टु, अत्तत्ताए परिव्वए ॥ ७ ॥
तमेगे परिभासंति, भिक्खुयं साहुजीविणं ।
जे एवं परिभासंति, अंतए ते समाहिए ॥ ८ ॥
संबद्धसमकप्पा हु, अण्णमण्णेसु मुच्छिया ।
पिंडवायं गिलाणस्स, जं सारेह दलाह य ॥ ९ ॥
एवं तुब्भे सरागत्था, अण्णमण्णमणुव्वसा ।
णट्ठसप्पहसब्भावा, संसारस्स अपारगा ॥ १० ॥
अह ते परिभासेज्जा, भिक्खू मोक्खविसारए ।
एवं तुब्भे पभासेंता, दुपक्खं चेव सेवहा ॥ ११ ॥
तुब्भे भुंजह पाएसु, गिलाणाऽभिहडं ति य ।
तं च बीओदगं भोच्चा, तमुद्देसादि जं कडं ॥ १२ ॥
लित्ता तिव्वाभितावेण, उज्झिया असमाहिया ।
णाइकंडूइयं सेयं, अरुयस्सावरज्झइ ॥ १३ ॥
तत्तेण अणुसिट्ठा ते, अपडिण्णेण जाणया ।
ण एस णियए मग्गे, असमिक्खा वई किई ॥ १४ ॥
एरिसा जा वई एसा, अग्गवेणुव्व करिसिया ।
गिहिणो अभिहडं सेयं, भुंजिइं ण उ भिक्खुणो ॥ १५ ॥
धम्मपण्णवणा जा सा, सारंभाण विसोहिया ।
ण उ एयाहिं दिट्ठीहिं, पुव्वमासि पग्गप्पियं ॥ १६ ॥
सव्वाहिं अणुजुत्तीहिं, अचयंता जवित्तए ।
तओ वायं णिराकिच्चा, ते भुज्जो वि पगब्भिया ॥ १७ ॥
रागदोसाभिभूयप्पा, मिच्छत्तेण अभिद्दुया ।
अक्कोसे सरणं जंति, टंकणा इव पव्वयं ॥ १८ ॥
बहू गुणप्पगपाइं, कुज्जा अत्तसमाहिए ।
जेणऽण्णे ण विरुज्झेज्जा, तेण तं तं समायरे ॥ १९ ॥
इमं च धम्ममादाय, कासवेण पवेइयं ।
कुज्जा भिक्खू गिलाणस्स, अगिलाए समाहिए ॥ २० ॥
संखाय पेसलं धम्मं, दिट्ठिमं परिणिव्वुडे ।
उवसग्गे णियामित्ता, आमोक्खाए परिव्वएज्जासि ॥ २१ ॥
त्ति बेमि ॥
॥ तइओ उद्देसो समत्तो ॥
चउत्थो उद्देसो
॥ चउत्थो उदेसो ॥
आहंसु महापुरिसा, पुव्विं तत्त तवोधणा । उदएण सिद्धिमावण्णा, तत्थ मंदे विसीयइ ॥ १ ॥
अभुंजिया णमी वेदेही, रामगुत्ते य भुंजिया ।
बाहुए उदगं भोच्चा, तहा णारायणे रिसी ॥ २ ॥
आसित देविते चेव, दीवायण महारिसी ।
पारासरे दगं भोच्चा, बीयाणि हरियाणि य ॥ ३ ॥
एते पुव्विं महापुरिसा, आहिया इह सम्मया ।
भोच्चा बीभोदगं सिद्धा, इति मेयमणुस्सुयं ॥ ४ ॥
तत्थ मंदा विसीयंति, वाहछिण्णा व गद्दभा ।
पिट्ठओ परिसप्पंति, पीढसप्पी व संभमे ॥ ५ ॥
इहमेगे उ भासंति, सायं सायेण विज्जइ ।
जे तत्थ आरियं मग्ग, परमं च समाहियं ॥ ६ ॥
मा एयं अवमण्णंता, अप्पेणं लुम्पहा बहुं ।
एयस्स अमोक्खाए, अयोहारिव्व जूरह ॥ ७ ॥
पाणाइवाए वट्टंता, मुसावाए असंजया ।
अदिण्णादाणे वट्टंता, मेहुणे य परिग्गहे ॥ ८ ॥
एवमेगे उ पासत्था, पण्णवेंति अणारिया ।
इत्थीवसं गया बाला, जिणसासणपरम्मुहा ॥ ९ ॥
जहा गंडं पिलागं वा, परिपीलेज्ज मुहूत्तगं ।
एवं विण्णवणित्थीसु, दोसो तत्थ कुओ सिया ? ॥ १० ॥
जहा मंधादए णाम, थिमियं भुंजइ दगं ।
एवं विण्णवणित्थीसु, दोसो तत्थ कुओ सिया ? ॥ ११ ॥
जहा विहंगमा पिंगा, थिमियं भुंजइ दगं ।
एवं विण्णवणित्थीसु, दोसो तत्थ कुओ सिया ? ॥ १२ ॥
एवमेगे उ पासत्था, मिच्छादिट्ठी अणारिया ।
अज्झोववण्णा कामेहिं, पूयणा इव तरुणए ॥ १३ ॥
अणागयमपस्संता, पच्चुप्पण्णगवेसगा ।
ते पच्छा परितप्पंति, खीणे आउम्मि जोव्वणे ॥ १४ ॥
जेहिं काले परक्कंतं, ण पच्छा परितप्पए ।
ते धीरा बंधणुमुक्का, णावकंखंति जीवियं ॥ १५ ॥
जहा णई वेयरणी, दुत्तरा इह सम्मया ।
एवं लोगंसि णारिओ, दुत्तरा अमईमया ॥ १६ ॥
जेहिं णारीण संजोगा, पूयण पिट्ठओ कया ।
सव्वमेयं णिराकिच्चा, एते ठिया सुसमाहिए ॥ १७ ॥
एते ओघं तरिस्संति, समृद्दं व ववहारिणो ।
जत्थ पाणा विसण्णासी, किच्चंति सयकम्मुणा ॥ १८ ॥
तं च भिक्खू परिण्णाय, सुव्वए समिए चरे ।
मुसावायं विवज्जेज्जा अदिण्णादाणं च वोसिरे ॥ १९ ॥
उड्ढमहे तिरियं वा, जे केई तस थावरा ।
सव्वत्थ विरइं कुज्जा, संति णिव्वाणमाहियं ॥ २० ॥
इमं च धम्ममादाय, कासवेण पवेइयं ।
कुज्जा भिक्खू गिलाणस्स, अगिलाए समाहिए ॥ २१ ॥
संखाय पेसलं धम्मं, दिट्ठिमं परिणिव्वुडे ।
उवसग्गे णियामित्ता, आमोक्खाए परिव्वएज्जासि ॥ २२ ॥
त्ति बेमि ॥
॥ चउत्थो उद्देसो समत्तो ॥
॥ तइयं उज्झयणं समत्तं ॥