Jain Aagam Sutrakritanga - Original

बुज्झिज्ज तिउट्टेज्जा, बंधणं परिजाणिया ।
किमाह बंधणं वीरो ? किं वा जाणं तिउट्टइ ॥

चित्तमंतमचित्तं वा, परिगिज्झ किसामिव ।
अण्णं वा अणुजाणाइ, एवं दुक्खा ण मुच्चइ ॥

सयं तिवायए पाणे, अदुवा अण्णेहिं घायए ।
हणंतं वाऽणुजाणाइ, वेरं वड्ढेइ अप्पणो ॥

जस्सिं कुल समुप्पण्णे, जेहिं वा संवसे णरे ।
ममाइ लुप्पइ बाले, अण्णमण्णेहिं मुच्छिए ॥

वित्तं सोयरिया चेव, सव्वमेयं ण ताणए ।
संखाए जीवियं चेव, कम्मुणा उ तिउट्टइ ॥

एए गंथे विउक्कम्म, एगे समण-माहणा ।
(अ)याणंता विउस्सित्ता, सत्ता कामेहिं माणवा ॥

संति पंच महब्भूया, इहमेगेसिमाहिया ।
पुढवी आऊ तेऊ वा, वाऊ आगास पंचमा ॥

एते पंच महब्भूया, तेब्भो एगो त्ति आहिया ।
अह तेसिं विणासेणं, विणासो होइ देहिणो ॥

जहा य पुढवीथूभे, एगे णाणाहि दीसइ ।
एवं भो ! कसिणे लोए, विण्णु णाणाहि दीसइ ॥

एवमेगे त्ति जंपंति, मंदा आरंभणिस्सिया ।
एगे किच्चा सयं पावं, तिव्वं दुक्खं णियच्छइ ॥

पत्तेयं कसिणे आया, जे बाला जे य पंडिया ।
संति पेच्चा ण ते संति, णत्थि सत्तोववाइया ॥

णत्थि पुण्णे व पावे वा, णत्थि लोए इतो परे ।
सरीरस्स विणासेणं, विणासो होइ देहिणो ॥

कुव्वं च कारयं चेव, सव्वं कुव्वं ण विज्जइ ।
एवं अकारओ अप्पा, एवं ते उ पगब्भिया ॥

जे ते उ वाइणो एवं, लोए तेसिं कओ सिया ।
तमाओ ते तमं जंति, मंदा आरंभणिस्सिया ॥

संति पंच महब्भूया, इहमेगेसिं आहिया ।
आयछट्ठा पुणो आहु, आया लोगे य सासए ॥

दुहओ ते ण विणस्संति, णो य उप्पज्जए असं ।
सव्वे वि सव्वहा भावा, णियतीभावमागया ॥

पंच खंधे वयंतेगे, बाला उ खणजोइणो ।
अण्णो अणण्णो णेवाऽह, हेउयं च अहेउयं ॥

पुढवी आऊ तेऊ य, तहा वाउ य एगओ ।
चत्तारि धाउणो रूवं, एवमाहंसु आवरे ॥

अगारमावसंता वि, आरण्णा वा वि पव्वया ।
इमं दरिसणमावण्णा, सव्वदुक्खा विमुच्चइ ॥

ते णावि संधिं णच्चाणं, ण ते धम्मविऊ जणा ।
जे ते उ वाइणो एवं, ण ते ओहंतराऽहिया ॥

ते णावि संधिं णच्चाणं, ण ते धम्मविऊ जणा ।
जे ते उ वाइणो एवं, ण ते संसारपारगा ॥

ते णावि संधिं णच्चाणं, ण ते धम्मविऊ जणा ।
जे ते उ वाइणो एवं, ण ते गब्भस्स पारगा ॥

ते णावि संधिं णच्चाणं, ण ते धम्मविऊ जणा ।
जे ते उ वाइणो एवं, ण ते जम्मस्स पारगा ॥

ते णावि संधिं णच्चाणं, ण ते धम्मविऊ जणा ।
जे ते उ वाइणो एवं, ण ते दुक्खस्स पारगा ॥

ते णावि संधिं णच्चाणं, ण ते धम्मविऊ जया ।
जे ते उ वाइणो एवं, ण ते मारस्स पारगा ॥

णाणाविहाई दुक्खाइं, अणुभवंति पुणो पुणो ।
संसारचक्कवालम्मि, वाहिल-मच्चु-जराकुले ॥

उच्चावयाणि गच्छंता, गब्भमेस्संतऽणंतसो ।
णायपुत्ते महावीरे, एवमाह जिणोत्तमे ॥

त्ति बेमि ॥

॥ पढमो उद्देसो समत्तो ॥

आघायं पुण एगेसिं, उववण्णा पुढो जिया ।
वेदयंति सुहं दुक्खं, अदुवा लुप्पंति ठाणओ ॥

ण तं सयंकडं दुक्खं, कओ अण्णकडं च णं ।
सुहं वा जइ वा दुक्खं, सेहियं वा असेहियं ॥

ण सयं कडं ण अण्णेहिं, वेदयंति पुढो जिया ।
संगइयं तं तहा तेसिं, इहमेगेसिंमाहियं ॥

एवमेयाइं जंपंता, बाला पंडियमाणियो ।
णिययाऽणिययं संतं, अयाणंता अबुद्धिया ॥

एवमेगे उ पासत्था, ते भुज्जो विप्पगिब्भया ।
एवं उवट्ठिया संता, ण ते दुक्खविमोक्खया ॥

जविणो मिगा जहा संता, परियाणेण वज्जिया ।
असंकियाइं संकति, संकियाइं असंकिणो ॥

परियाणियाणि संकंता, पासियाणि असंकिणो ।
अण्णाणभयसंविग्गा, संपलिंति तहिं तहिं ॥

अह तं पवेज्ज वज्झं, अहे वज्झस्स वा वए ।
मुच्चेज्ज पयपासाओ, तं तु मंदे ण देहइ ॥

अहियप्पाऽहियपण्णाणे, विसमंतेणुवागए ।
से बद्धे पयपासेहिं, तत्थ घायं णियच्छइ ॥

एवं तु समणा एगे, मिछाद्दिट्ठी अणारिया ।
असंकि याइं संकंति, संकियाइं असंकिणो ॥

धम्मपण्णवणा जा सा, तं तु संकंति मूढगा ।
आरंभाइं ण संकंति, अवियत्ता अकोविया ॥

सव्वप्पगं विउक्कस्सं, सव्वं णूमं विहूणिया ।
अप्पत्तियं अकम्मंसे, एयमट्ठं मिगे चुए ॥

जे एयं णाभिजाणंति, मिच्छद्दिठि अणारिया ।
मिगा वा पासबद्धा ते, घायमेसंतऽणंतसो ॥

माहणा समणा एगे, सव्वे णाणं सयं वए ।
सव्वलोगे वि जे पाणा, ण ते जाणंति किंचणं ॥

मिलक्खू अमिलक्खुस्स, जहा वुत्ताणुभासइ |
ण हेउं से विजाणाइ, भासियं तऽणुभासइ ॥

एवमण्णाणिया णाणं, वयंता वि सयं सयं ।
णिच्छयत्थं ण जाणंति, मिलक्खु व्व अबोहिया ॥

अण्णाणियाणं वीमंसा, अण्णाणे णो णियच्छइ ।
अप्पणो य परं णालं, कुतो अण्णेऽणुसासिउं ? ॥

वणे मूढे जहा जंतु, मूढणेयाणुगामिए ।
दोवि एए अकोविया, तिव्वं सोयं णियच्छइ ॥

अंधो अंधं पहं णिंतो, दूरमद्धणुगच्छइ |
आवज्जे उप्पहं जंतु, अदुवा पंथाणुगामिए ॥

एगमेवे णियागडट्ठी, धम्ममाराहगा वयं ।
अदुवा अहम्ममावज्जे, ण ते सव्वज्जुयं वए ॥

एवमेगे वियक्काहिं, णो अण्णं पज्जुवासिया ।
अप्पणो य वियक्काहिं, अयमंजू हि दुम्मइ ॥

एवं तक्काए साहेंता, धम्माऽधम्मे अकोविया ।
दुक्खं ते णाइतुट्टंति, सउणी पंजरं जहा ॥

सयं सयं पसंसंता, गरहंता परं वइं ।
जे उ तत्थ विउस्संति, संसारं ते विउस्सिया ॥

अहावरं पुरक्खायं, किरियावाइदरिसणं ।
कम्मचिंतापणट्ठाणं, संसारस्स पवड्ढणं ॥

जाणं काएणऽणाउट्टी, अबुहो जं च हिंसइ ।
पुट्ठो संवदेइ परं, अवियत्तं खु सावज्जं ॥

संतिमे तओ आयाणा, जेहिं कीरइ पावगं ।
अभिकम्मा य पेसा य, मणसा अणुजाणिया ॥

एते उ तओ आयाणा, जेहिं कीरइ पावगं ।
एवं भावविसोहीए, णिव्वाणमभिगच्छइ ॥
(एवं … निर्वाण अभिगच्छति)

पुत्तं पिया समारंभ, आहारेज्जा असंजए ।
भुंजमाणो य मेहावी, कम्मुणा णोवलिप्पइ ॥

मणसा जे पउस्संति, चित्तं तेसिं ण विज्जइ ।
अणवज्जं अतहं तेसिं, ण ते संवुडचारिणो ॥

इच्चेयाहिं दिट्ठीहिं, सायागारवणिस्सिया ।
सरणं ति मण्णमाणा, सेवंति पावगं जणा ॥

जहा अस्साविणिं णावं, जाईअंधो दुरुहिया ।
इच्छइ पारमागंतुं, अंतरा य विसीयइ ॥

एवं तु समणा एगे, मिच्छाद्दिट्ठी अणारिया ।
संसारपारकंखी ते, संसारं अणुपरियट्टंति ॥

त्ति बेमि॥

॥ बीओ उद्देसो समत्तो ॥

जं किंचि वि पूइकडं, सड्ढीमागंतुमीहियं ।
सहस्संतरियं भुंजे, दुपक्खं चेव सेवइ ॥

तमेव अवियाणंता, विसमंसि अकोविया ।
मच्छा वेसालिया चेव, उदगस्सऽभियागमे ॥२॥

उदगस्सऽप्पभावेणं, सुक्कंमि घातमिंति उ ।
ढंकेहि व कंकेहिं य, आमिसत्थेहिं ते दुही ॥3॥

एवं तु समणा एगे, वट्टमाणसुहेसिणो ।
मच्छा वेसालिया चेव, घायमेसंतिऽणंतसो ॥४॥

इणमण्णं तु अण्णाणं, इहमेगेसिमाहियं ।
देवउत्ते अयं लोए, बंभउते त्ति आवरे ॥

ईसरेण कडे लोए, पहाणाए तहावरे ।
जीवाऽजीवसमाउत्ते, सुह-दुक्खसमण्णिए ॥

सयंभुणा कडे लोए, इइ वुत्तं महेसिणा ।
मारेण संथुया माया, तेण जोए असासए ॥

माहणा समणा एगे, आह अंडकडे जगे ।
असो तत्तमकासी य, अयाणंता मुसं वए ॥

सएहिं परियाएहिं लोयं, बूया कडे त्ति य ।
तत्तं ते वियाणंती ण, विणासि कयाइ वि ॥

अमणुण्णसमुप्पायं, दुक्खमेव वियाणिया ।
समुप्पायमयाणंता, कहं णाहिंति संवरं ॥

सुद्धे अपावए आया, इहमेगेसि आहियं |
पुणो कीडा-पदोसेणं, से तत्थ अवरज्झइ ॥

इह संवुडे मुणी जाए, पच्छा होइ अपावए ।
वियडं व जहा भुज्जो, णीरयं सरयं तहा ॥

एयाणुवीए मेहावी, बंभचेरे ण ते वसे ।
पुढो पावाउया सव्वे, अक्खायारो सयं सयं ॥

सए सए उवट्ठाणे, सिद्धिमेव ण अण्णहा ।
अहो इहेव वसवत्ती, सव्वकामसमप्पिए ॥

सिद्धा य तो अरोगा य, इहमेगेसिं आहियं ।
सिद्धिमेव पुराकाउं, सासए गढिया णरा ॥

असंवुडा अणाईयं, भमिहिंति पुणो पुणो ।
कप्पकालमुवज्जंति, ठाणा आसुर किव्विसिय॥

त्ति बेमि॥

॥ तइओ उद्देसो समत्तो ॥

एते जिया भो ! ण सरणं, बाला पंडियमाणिणो ।
हिच्चा णं पुव्वसंजोगं, सिया किच्चोवएसगा ॥

तं य भिक्‍खू परिण्णाय, विज्जं तेसु ण मुच्छए ।
अणुक्कसे अप्पलीणे, मज्झेण मुणि जावए ॥

सपरिग्गहा य सारंभा, इहमेगेसिमाहियं ।
अपरिग्गहे अणारंभे, भिक्खू ताणं परिव्वए ॥

कडेसु घासमेसेज्जा, विऊ दत्तेसणं चरे ।
अगिद्धो विप्पमुक्को य, ओमाणं परिवज्जए ॥

लोगावायं णिसामेज्जा, इहमेगेसिं आहियं ।
विवरीयपण्णसंभूयं, अण्णवुत्तं तयाणुगं ॥

अणंते णिइव लोए, सासए ण विणस्सइ ।
अंतवं णिइए लोए, इति धीरोऽतिपासइ ॥

अपरिमाणं वियाणाइ, इहमेगेसि आहियं ।
सव्वत्थ सपरिमाणं, इति धीरोऽतिपासइ ॥

जे केइ तसा पाणा, चिट्ठंति अदु थावरा ।
परियाए अत्थि से अंजू, तेण ते तस-थावरा ॥

उरालं जगओ जोगं, विवज्जासं पलेंति य ।
सव्वे अक्कंत दुक्खा य, आओ सव्वे अहिंसिया ॥

एवं खु णाणिणो सारं, जं ण हिंसइ किंचणं ।
अहिंसा समय चेव, एतावंतं वियाणिया ॥

वुसिए य विगयगेही य, आयाणं संरक्खए ।
चरियाSSसण-सेज्जासु, भत्तपाणे य अंतसो ॥

एतेहिं तिहिं ठाणेहिं, संजए सययं मुणी ।
उक्कसं जलणं णूमं, मज्झत्थं च विगिंचए ॥

समिए उ सया साहू, पंचसंवरसंवुडेक ।
सिएहिं असिए भिक्खू, आमोक्‍खाए परिवएज्जासि॥

त्ति बेमि ॥

॥ चउत्थो उद्देसो समत्तो ॥

॥ पढमं अज्झयणं समत्तं ॥

॥ बीअ अज्झयणं - वेयालीयं ॥

॥ पढमो उद्देसो ॥

संबुज्झह किं य बुज्झह, संबोही खलु पेच्च दुल्लहा ।
णो हूवणमंति राइओ, णो सुलभं पुणरावि जीवियं ॥ १ ॥

डहरा वुड्ढा य पासहा, गब्भत्था वि चयंति माणवा ।
सेणे जह वट्टयं हरे, एवं आउखयम्मि तुट्टइ ॥ २ ॥

मायाेहिं पियाहिं लुप्पइ, णो सुलहा सुगई मे पेच्चओ ।
एयाइं भयाइं पेहिया, आरंभा विरमेज्ज सुव्वए ॥ ३ ॥

जमिणं जगई पुढो जगा, कम्मेहिं लुप्पंति पाणिणो ।
सयमेव कडेहिं गाहइ, णो तस्स मुच्चे अपुट्ठवं ॥ ४ ॥

देवा गंघव्व रक्खसा, असुरा भूमिचरा सिरीसिवा ।
राया णरसेट्ठि-माहणा, ठाणा ते वि चयंति दुक्खिया ॥ ५ ॥

कामेहि य संथवेहि य, गिद्धा कम्मसहा कालेण जंतवो ।
ताले जह बंधणच्चुए, एवं आउखयम्मि तुट्टइ ॥ ६ ॥

जे यावि बहुस्सुए सिया, धम्मिय माहण भिक्खुए सिया ।
अभिणूमकडेहिं मुच्छिए, तिव्वं से कम्मेहिं किच्चइ ॥ ७ ॥

अह पास विवेगमुट्ठिए, अवितिण्णे इह भासइ धुवं ।
णाहिसि आरं कओ परं, वेहासे कम्मेहिं किच्चइ ॥ ८ ॥

जइ वि य णिगिणे किसे चरे, जइ वि य भुंजिय मासमंतसो ।
जे इह मायाइ मिज्जइ, आगंता गब्भायऽणंतसो ॥ ९ ॥

पुरिसोरम पावकम्मुणा, पलियंतं मणुयाण जीवियं ।
सण्णा इह काममुिच्छय, मोहं जंति णरा असंवुडा ॥ १० ॥

जययं विहराहि जोगवं, अणुपाणा पंथा दुरुत्तरा ।
अणुसासणमेव पक्कमे, वीरेहिं सम्मं पवेइयं ॥ ११ ॥

विरया वीरा समुट्ठिया, कोहाकायरियाइपीसणा ।
पाणे ण हणंति सव्वसो, पावाओ विरयाऽभिणिव्वुडा ॥ १२ ॥

ण वि ता अहमेव लुप्पइ, लुप्पंति लोगंसि पाणिणो ।
एवं सहिएऽहिपासए, अणिहे से पुट्ठोऽहियासए ॥ १३ ॥

धुणिया कुलियं व लेववं, किसए देहमणासणाइहिं ।
अविहिंसामेव पव्वए, अणुधम्मो मुणिणा पवेइओ ॥ १४ ॥

सउणी जह पंसुगंडिया, विहुणिय धंसयइ सियं रयं ।
एवं दविओवहाणवं, कम्मं खवइ तवस्सि माहणे ॥ १५ ॥

उट्ठियमणगारमेसणं, समणं ठाणठियं तवस्सिणं ।
डहरा वुड्ढा य पत्थए, अवि सुस्से ण य तं लभे जणा ॥ १६ ॥

जइ कालुणियाणि कासिया, जइ रोयंति व पुत्तकारणा ।
दवियं भिक्खुं संमुट्ठियं, णो लब्भंति ण संठवित्तए ॥ १७ ॥

जइ वि य कामेहिं लाविया, जइ णेज्जाहि णं बंधिउं घरं ।
जइ जीवियं णावकंखए, णो लब्भंति ण संठवित्तए ॥ १८ ॥

सेहंति य णं ममाइणो, माया पिया य सुया य भारिया ।
पोसाहि णे पासओ तुमं, लोयं परं पि जहाहि पोस णे ॥ १९ ॥

अण्णे अण्णेहिं मुच्छिया, मोहं जंति णरा असंवुडा ।
विसमं विसमेहिं गाहिया, ते पावेहिं पुणो पगब्भिया ॥२० ॥

तम्हा दवि इक्ख पंडिए, पावाओ विरएऽभिणिव्वुडे ।
पणया वीरा महावीहिं, सिद्धिपहं णेयाउयं धुवं ॥ २१ ॥

वेयालियमग्गमागओ, मण वयसा काएण संवुडो ।
चिच्चा वित्तं च णायओ, आरभं च सुसंवुडे चरे ॥ २२ ॥

त्ति बेमि ॥

॥ पढमो उद्देसो समत्तो ॥

॥ बीओ उद्देसो ॥

तयसं व जहाइ से रयं, इति संखाय मुणी ण मज्जइ ।
गोयण्णतरेण माहणे, अहऽसेयकरी अण्णेसिं इंखिणी ॥ १ ॥

जो परिभवइ परं जणं, संसारे परियत्तइ महं ।
अदु इंखिणिया उ पाविया, इति संखाय मुणी ण मज्ज ॥ २ ॥

जे यावि अणायगे सिया, जे वि य पेसगपेसए सिया ।
जे मोणपयं उवट्ठिए, णो लज्जे समयं सया चरे ॥ ३ ॥

सम अण्णयरम्मि संजमे, संसद्धे समणे परिव्वए ।
जे आवकहा समाहिए, दविए कालमकासि पंडिए ॥ ४ ॥

दूरं अणुपस्सिया मुणी, तीयं धम्ममणागयं तहा ।
पुट्ठे फरुसेहिं माहणे, अवि हण्णू समयंसि रीयइ ॥ ५ ॥

पण्णसमत्ते सया जए, समया धम्ममुदाहरे मुणी ।
सुहुमे उ सया अलूसए, णो कुज्झे णो माणि माहणे ॥ ६ ॥

बहुजण णमणम्मि संवुडे, सव्वट्ठेहिं णरे अणिस्सिए ।
हरए व सया अणाविले, धम्मं पाउरकासि कासवं ॥ ७ ॥

बहवे पाणा पुढो सिया, पत्तेयं समयं समीहिया ।
जे मोणपयं उवट्ठिए, विरइं तत्थमकासि पंडिए ॥ ८ ॥

धम्मस्स य पारए मुणी, आरंभस्स य अंतए ठिए ।
सोयंति य णं ममाइणो, णो य लभंति णियं परिग्गहं ॥ ९ ॥

इहलोग दुहावहं विऊ, परलोगे य दुहं दुहावहं ।
विद्धंसणधम्ममेव त, इति विज्जं कोऽगारमावसे ॥ १० ॥

महयं परिगोव जाणिया, जा वि य वंदण-पूयणा इहं ।
सुहुमे सल्ले दुरद्धरे, विउमंता पयहेज्ज संथवं ॥ ११ ॥

एगे चरे ठाणमासणे, सयणे एगे समाहिए सिया ।
भिक्खू उवहाणवीरिए, वइगुत्ते अज्झप्पसंवुडेल ॥ १२ ॥

णो पीहे ण यावपंगुणे, दारं सुण्णघरस्स संजए ।
पुट्ठे ण उदाहरे वयं, ण समुच्छे णो संथरे तणं ॥ १३ ॥

जत्थऽत्थमिए अणाउले, सम-विसमाणि मुणीऽहियासए ।
चरगा अदुवा वि भेरवा, अदुवा तत्थ सिरीसिवा सिया ॥ १४ ॥

तिरिया मणुया य दिव्वगा, उवसग्गा तिविहाऽहियासिया ।
लोमादीयं पि ण हरिसे, सुण्णागारगए महामुणी ॥ १५ ॥

णो अभिकंखेज्ज जीवियं, णो वि य पूयणपत्थए सिया ।
अब्भत्थमुवेंति भेरवा, सुण्णागारगयस्स भिक्खुणो ॥ १६ ॥

उवयीयतरस्स ताइणो, भयमाणस्स विवित्तमासणं ।
सामाइयमाहु तस्स जं, जो अप्पायं भए ण दंसए ॥ १७ ॥

उसिणोदगतत्तभोइणो, धम्मट्ठियस्स मुणिस्स हीमओ ।
संसग्गि असाहु राइहिं, असमाही उ तहागयस्स वि ॥ १८ ॥

अहिगरणकडस्स भिक्खुणो, वयमाणस्स पसज्झ दारुणं ।
अट्ठे परिहायइ बहू, अहिगरणं ण करेज्ज पंडिए ॥ १९ ॥

सीओजदगपडिदुगंछिणो, अपडिण्णस्स लवावसक्किणो ।
सामाइयमाहु तस्स जं, जो गिहिमत्तेऽसणं ण भुंजइ ॥ २० ॥

ण य संखयमाहू जीवियं, तह वि य बालजणे पगब्भइ ।
बाले पावेहिं मिज्जइ, इति संखाय मुणी ण मज्जइ ॥ २१ ॥

छंदेण पलेइमा पया, बहुमाया मोहेण पाउडा ।
वियडेण पलेइ माहणे, सीउण्हं वयसाऽहियासए ॥ २२ ॥

कुजए अपराजिए जहा, अक्खेहिं कुसलेहिं दीवयं ।
कडमेव गहाय णो कलिं, णो तीयं णो चेव दावरं ॥ २३ ॥

एवं लोगंमि ताइणा, बुइए जे धम्मे अणुत्तरे ।
तं गिण्ह हियं उत्तमं, कडमिव सेसऽवहाय पंडिए ॥ २४ ॥

उत्तर मणुयाण आहिया, गामधम्मा इति मे अणुस्सुयं ।
जंसी विरया समुट्ठिया, कासवस्स अणुधम्मचारिणो ॥ २५ ॥

जे एयं चरति आहियं, णाएणं महया महेसिणा ।
ते उट्ठिय ते समुट्ठिया, अण्णोण्णं सारेंति धम्मओ ॥ २६ ॥

मा पेह पुरा पणामए, अभिकंखे उवहिं धुणित्तए ।
जे दूमणएहि णो णया, ते जाणंति समाहिमाहियं ॥ २७ ॥

णो काहिए होज्ज संजए, पासणिए ण य संपसारए ।
णच्चा धम्मं अणुत्तरं, कयकिरिए य ण यावि मामए ॥ २८ ॥

छण्णं च पसंस णो करे, ण य उक्कोस पगास माहणे ।
तेसिं सुविवेगमाहिए, पणया जेहिं सुझोसियं धुयं ॥ २९ ॥

अणिहे सहिए सुसंवुडे, धम्मट्ठी उवहाणवीरिए ।
विहरेज्ज समाहिइंदिए, आयहियं खु दुहेण लब्भइ ॥ ३० ॥

ण हि णूण पुरा अणुस्सुयं, अदुवा तं तह णो समुट्ठियं ।
मुणिणा सामाइयाहियं, णाएण जगसव्वदंसिणा ॥ ३१ ॥

एवं मत्ता महंतरं, धम्ममिणं सहिया बहू जणा ।
गुरुणो छंदाणुवत्तगा, विरया तिण्ण महोघमाहियं ॥ ३२ ॥

त्ति बेमि ॥

॥ बीओ उद्देसो समत्तो ॥

॥ तइओ उद्देसो ॥

संवुडकम्मस्स भिक्खुणो, जं दुक्खं पुट्ठं अबोहिए ।
तं संजमओऽवचिज्जइ, मरणं हेच्च वयंति पंडिया ॥ १ ॥

जे विण्णवणाहिऽझोसिया, सतिण्णेहि समं वियाहिया ।
तम्हा उड्ढं ति पासह, अदक्खू कामाइं रोगवं ॥ २ ॥

अग्गं वणिएहिं आहियं, धारेंति राईणिया इहं ।
एवं परमा महव्वया, अक्खाया उ सराइभोयणा ॥ ३ ॥

जे इह सायाणुगा णरा, अज्झोववण्णा कामेसु मुच्छिया ।
किवणेण समं पगब्भिया, ण वि जाणंति समाहिमाहियं ॥ ४ ॥

वाहेण जहा व विच्छए, अबले होइ गवं पचोइए ।
से अंतसो अप्पथामए, णाइवहइ अबले विसीयइ ॥ ५ ॥

एवं कामेसणं विऊ, अज्ज सुए पयहेज्ज संथवं ।
कामी कामे ण कामए, लद्धे वा वि अलद्ध कण्हुइ ॥ ६ ॥

मा पच्छ असाहुया भवे, अच्चेहि अणुसास अप्पगं ।
अहियं च असाहु सोयइ, से थणइ परिदेवइ बहुं ॥ ७ ॥

इह जीवियमेव पासह, तरुणए वाससयाउ तुट्टइ ।
इत्तरवासे व बुज्झह, गिद्धणरा कामेसु मुच्छिया ॥ ८ ॥

जे इह आरंभणिस्सिया, आयदंड एगंत लूसगा ।
गंता ते पावलोगयं, चिररायं आसुरियं दिसं ॥ ९ ॥

णय संखयमाहु जीवियं, तह वि य बालजणे पगब्भइ ।
पच्चुप्पण्णेण कारियं, के दट्ठुं परलोगमागए ॥ १० ॥

अदक्खुव दक्खुवाहियं, सद्दहसु अद्दक्खुदंसणा ।
हंदि हू सुणिरुद्धदंसणे, मोहणिज्जेण कडेण कम्मुणा ॥ ११ ॥

दुक्खी मोहे पुणो पुणो, णिव्विंदेज्ज सिलोग पूयणं ।
एवं सहिएऽहिपासए, आयतुलं पाणेहिं संजए ॥ १२ ॥

गारं पि य आवसे णरे, अणुपुव्वं पाणेहिं संजए ।
समया सव्वत्थ सुव्वए, देवाणं गच्छे सलोगयं ॥ १३ ॥

सोच्चा भगवाणुसासणं, सच्चे तत्थ करेज्जुवक्कमं ।
सव्वत्थ विणीयमच्छरे, उंछं भिक्खु विसुद्धमाहरे ॥ १४ ॥

सव्वं णच्चा अहिट्ठए, धम्मट्ठी उवहाणवीरिए ।
गुत्ते जुत्ते सया जए, आय-परे परमायतट्ठिए ॥ १५ ॥

वित्तं पसवो य णाइओ, तं बाले सरणं ति मण्णइ ।
एते मम तेसिं वा अहं, णो ताणं सरणं च विज्जइ ॥ १६ ॥

अब्भागमियम्मि वा दुहे, अहवोवक्कमिए भवंतिए ।
एगस्स गइ य आगई, विउमंता सरणं ण मण्णइ ॥ १७ ॥

सव्वे सयकम्मकप्पिया, अवियत्तेण दुहेण पाणिणो ।
हिंडंति भयाउला सढा, जाई-जरा-मरणेहिऽभिद्दुया ॥ १८ ॥

इणमेव खणं वियाणिया, णो सुलभं बोहिं च आहियं ।
एवं सहिएऽहिपासए, आह जिणो इणमेव सेसगा ॥ १९ ॥

अभविंसु पुरा वि भिक्खुवो, आएसा वि भवंति सुव्वया ।
एयाइं गुणाइं आहु ते, कासवस्स अणुधम्मचारिणो ॥ २० ॥

तिविहेण वि पाण मा हणे, आयहिए अणियाण संवुडेल ।
एवं सिद्धा अणंतगा, संपइ जे य अणागयाऽवरे ॥ २१ ॥

एवं से उदाहु अणुत्तरणाणी अणुत्तरदंसी अणुत्तरणाणदंसणधरे ।
अरहा णायपुत्ते भगवं वेसालिए वियाहिए ॥ २२ ॥

ति बेमि ॥

॥ तइओ उद्सो समततो ॥

॥ बीअं उज्झयणं समत्तं ॥

॥ तइअं अज्झयणं - उवसग्ग परिण्णा ॥

॥ पढमो उद्देसो ॥

सूर मण्णइ अप्पाणं, जाव जेयं ण पस्सइ ।
जुज्झंतं दढधम्माणं, सिसुपालो व महारहं ॥ १ ॥

पयाया सूरा रणसीसे, संगामम्मि उवट्ठिए ।
माया पुत्तं ण याणाइ, जेएण परिविच्छए ॥ २ ॥

एवं सेहे वि अप्पट्ठे, भिक्खायरिया अकोविए ।
सूर मण्णति अप्पाणं, जाव लूहं ण सेवइ ॥ ३ ॥

जया हेमंतमासम्मि, सीयं फुसइ सवायगं ।
तत्थ मंदा विसीयंति, रज्जहीणा व खत्तिया ॥ ४ ॥

पुरे गिम्हाभितावेणं, विमणे सुप्पिवासिए ।
तत्थ मंदा विसीयंति, मच्छा अप्पोदए जहा ॥ ५ ॥

सया दत्तेसणा दुक्खं, जायणा दुप्पणोल्लिया ।
कम्मत्ता दुब्भगा चेव, इच्चाहंसु पुढो जणा ॥ ६ ॥

एते सद्दे अचायंता, गामेसु णगरेसु वा ।
तत्थ मंदा विसीयंति, संगामंसि व भीरुणो ॥ ७ ॥

अप्पेगे खुधियं भिक्खुं, सुणी दंसइ लूसए ।
तत्थ मंदा विसीयंति, तेजपुट्ठा व पाणिणो ॥ ८ ॥

अप्पेगे पडिभासंति, पडिपंथियमागया ।
पडियारगया एते, जे एते एवं जीविणो ॥ ९ ॥

अप्पगे वइं जुजंति, णगिणा पिंडोलगाऽहमा ।
मुंडा कंडूविणट्ठंगा, उज्जल्ला असमाहिया ॥ १० ॥

एवं विप्पडिवण्णेगे, अप्पणा उ अजाणया ।
तमाओ ते तमं जति, मदा मोहेण पाउडा ॥ ११ ॥

पुट्ठो य दंस-मसएहिं, तणफासमचाइया ।
ण मे दिट्ठे परे लोए, जइ परं मरणं सिया ॥ १२ ॥

संतत्ता केसलोएणं, बंभचेरपराजिया ।
तत्थ मंदा विसीयंति, मच्छा विट्ठा व केयणे ॥ १३ ॥

आयदंडसमायारा, मिच्छासंठियभावणा ।
हरिसप्पओसमावण्णा, केई लूसंतिऽणारिया ॥ १४ ॥

अप्पेगे पलियंतंसि, चारो चोरो त्ति सुव्वयं ।
बंधति भिक्खुयं बाला, कसायवयणेहि य ॥ १५ ॥

तत्थ दंडेण संवीते, मुट्ठिणा अदु फलेण वा ।
णाईणं सरइ बाले, इत्थी वा कुद्धगामिणी ॥ १६ ॥

एते भो कसिणा फासा, फरुसा दुरहियासया ।
हत्थी वा सरसंवीता, कीवाऽवसा गया मिहं ॥ १७ ॥

त्ति बेमि ॥

॥ पढमं उदेसो समत्तो ॥

॥ बीओ उद्देसो ॥

अहिमे सुहुमा संगा, भिक्खूणं जे दुरुत्तरा ।
जत्थ एगे विसीयंति, ण चयंति जवित्तए ॥ १ ॥

अप्पेगे णायओ दिस्स, रोयंति परिवारिया ।
पोस णे तात पुट्ठोऽसि, कस्स तात जहासि णे ॥ २ ॥

पिया ते थेरओ तात ! ससा ते खुड्डिया इमा ।
भायरो ते सगा तात ! सोयरा किं जहासि णे ॥ ३ ॥

मायरं पियरं पोस, एवं लोगो भविस्सइ ।
एयं खु लोइयं तात ! जे पोसे पिउ-मायरं ॥ ४ ॥

उत्तरा महरुल्लावा, पत्ता ते तात ! खुड्डगा ।
भरिया ते णवा तात ! मा सा अण्णं जणं गमे ॥ ५ ॥

एहि तात घरं जामो, मा तं कम्मे सहा वयं ।
बीयं पि तात पासामो, जामु ताव सयं गिहं ॥ ६ ॥

गंतुं तात ! पुणाऽऽगच्छे ण तेणऽसमणो सिया ।
अकामगं परक्कमंतं, को ते वारेउमरिहइ ॥ ७ ॥

जं किंचि अणगं तात ! तं पि सव्वं समीकयं ।
हिरण्णं ववहाराई, तं पि दाहामु ते वयं ॥ ८ ॥

इच्चेव णं सुसेहंति, कालुणिय समुट्ठिया ।
विबद्धो णाइसंगेहिं, ततोऽगारं पहावइ ॥ ९ ॥

जहा रुक्खं वणे जायं, मालुया पडिबंधइ ।
एवं णं पडिबंधंति, णायओ असमाहिणा ॥ १० ॥

विबद्धो णाइसंगेहिं, हत्थी वा वि णवग्गहे ।
पिट्ठओ परिसप्पंति, सूईगो व्व अदूरगा ॥ ११ ॥

एते संगा मणुस्साणं, पायाला व अतारिमा ।
कीवा जत्थ य कीसंति, णाइसंगेहिं मुच्छिया ॥ १२ ॥

तं च भिक्खु परिण्णाय, सव्वे संगा महासवा ।
जीवियं णाभिकंखेज्जा, सोच्चा धम्ममणुत्तरं ॥ १३ ॥

अहिमे संति आवट्टा, कासवेण पवेइया ।
बुद्धा जत्थावसप्पंति, सीयंति अबुहा जहिं ॥ १४ ॥

रायाणो रायमच्चा य, माहणा अदुव खत्तिया ।
णिमंतयंति भोगेहि, भिक्खुयं साहुजीविणं ॥ १५ ॥

हत्थऽस्स-रह-जाणेहिं, विहारगमणेहि य ।
भुंज भोगे इमे सग्धे, महरिसी पूजयामु तं ॥ १६ ॥

वत्थगंधमलंकार, इत्थीओ सयणाणि य ।
भुंजाहिमाइं भोगाइं, आउसो पूजयामु तं ॥ १७ ॥

जो तुमे णियमो चिण्णो, भिक्खुभावम्मि सुव्वया ।
अजगारमावसतस्स, सव्वो सविज्जए तहा ॥ १८ ॥

चिरं दूइज्जमाणस्स, दोसो दाणिं कुओ तव ?
इच्चेव णं णिमंतति, णीवारेण व सूयरं ॥ १९ ॥

चोइया भिक्खायरियाए, अचयंता जवित्तए ।
तत्थ मंदा विसीयंति, उज्जाणंसि व दुब्बला ॥ २० ॥

अचयंता व लूहेण, उवहाणेण तज्जिया ।
तत्थ मंदा विसीयंति, पंकंसि व जरग्गवा ॥ २१ ॥

एवं णिमंतणं लद्धुं, मुच्छिया गिद्ध इत्थीसु ।
अज्झोववण्णा कामेहिं, चोइज्जंता गया गिहं ॥ २२ ॥

त्ति बेमि ॥

॥ बीओ उद्देसो समत्तो ॥

॥ तइओ उद्देसो ॥

जहा संगामकालम्मि, पिट्ठओ भीरु पेहइ ।
वलयं गहणं णूमं, को जाणेइ पराजयं ? ॥ १ ॥

मुहुत्ताणं मुहुत्तस्स, मुहुत्तो होइ तारिसो ।
पराजियाऽवसप्पामो, इति भीरु उवेहइ ॥ २ ॥

उरु एवं तु समणा एगे, अबलं णच्चाण अप्पगं ।
अणागयं भयं दिस्स, अवकप्पतिमं सुयं ॥ ३ ॥

को जाणइ विओवायं, इत्थीओ उदगाओ वा ।
चोइज्जंता पवक्खामो, ण णे अत्थि पकप्पियं ॥ ४ ॥

इच्चेवं पडिलेहंति, वलया पडिलेहिणो ।
वितिगिच्छ समावण्णा, पंथाणं व अकोविया ॥ ५ ॥

जे उ संगामकालम्मि, णाया सूरपुरंगमा ।
ण ते पिट्ठमुवेहिंति, किं परं मरणं सिया ॥ ६ ॥

एवं समुट्ठिए भिक्खू, वोसिज्जाऽगारबंधणं ।
आरंभं तिरियं कट्टु, अत्तत्ताए परिव्वए ॥ ७ ॥

तमेगे परिभासंति, भिक्खुयं साहुजीविणं ।
जे एवं परिभासंति, अंतए ते समाहिए ॥ ८ ॥

संबद्धसमकप्पा हु, अण्णमण्णेसु मुच्छिया ।
पिंडवायं गिलाणस्स, जं सारेह दलाह य ॥ ९ ॥

एवं तुब्भे सरागत्था, अण्णमण्णमणुव्वसा ।
णट्ठसप्पहसब्भावा, संसारस्स अपारगा ॥ १० ॥

अह ते परिभासेज्जा, भिक्खू मोक्खविसारए ।
एवं तुब्भे पभासेंता, दुपक्खं चेव सेवहा ॥ ११ ॥

तुब्भे भुंजह पाएसु, गिलाणाऽभिहडं ति य ।
तं च बीओदगं भोच्चा, तमुद्देसादि जं कडं ॥ १२ ॥

लित्ता तिव्वाभितावेण, उज्झिया असमाहिया ।
णाइकंडूइयं सेयं, अरुयस्सावरज्झइ ॥ १३ ॥

तत्तेण अणुसिट्ठा ते, अपडिण्णेण जाणया ।
ण एस णियए मग्गे, असमिक्खा वई किई ॥ १४ ॥

एरिसा जा वई एसा, अग्गवेणुव्व करिसिया ।
गिहिणो अभिहडं सेयं, भुंजिइं ण उ भिक्खुणो ॥ १५ ॥

धम्मपण्णवणा जा सा, सारंभाण विसोहिया ।
ण उ एयाहिं दिट्ठीहिं, पुव्वमासि पग्गप्पियं ॥ १६ ॥

सव्वाहिं अणुजुत्तीहिं, अचयंता जवित्तए ।
तओ वायं णिराकिच्चा, ते भुज्जो वि पगब्भिया ॥ १७ ॥

रागदोसाभिभूयप्पा, मिच्छत्तेण अभिद्दुया ।
अक्कोसे सरणं जंति, टंकणा इव पव्वयं ॥ १८ ॥

बहू गुणप्पगपाइं, कुज्जा अत्तसमाहिए ।
जेणऽण्णे ण विरुज्झेज्जा, तेण तं तं समायरे ॥ १९ ॥

इमं च धम्ममादाय, कासवेण पवेइयं ।
कुज्जा भिक्खू गिलाणस्स, अगिलाए समाहिए ॥ २० ॥

संखाय पेसलं धम्मं, दिट्ठिमं परिणिव्वुडे ।
उवसग्गे णियामित्ता, आमोक्खाए परिव्वएज्जासि ॥ २१ ॥

त्ति बेमि ॥

॥ तइओ उद्देसो समत्तो ॥

॥ चउत्थो उदेसो ॥

आहंसु महापुरिसा, पुव्विं तत्त तवोधणा । उदएण सिद्धिमावण्णा, तत्थ मंदे विसीयइ ॥ १ ॥

अभुंजिया णमी वेदेही, रामगुत्ते य भुंजिया ।
बाहुए उदगं भोच्चा, तहा णारायणे रिसी ॥ २ ॥

आसित देविते चेव, दीवायण महारिसी ।
पारासरे दगं भोच्चा, बीयाणि हरियाणि य ॥ ३ ॥

एते पुव्विं महापुरिसा, आहिया इह सम्मया ।
भोच्चा बीभोदगं सिद्धा, इति मेयमणुस्सुयं ॥ ४ ॥

तत्थ मंदा विसीयंति, वाहछिण्णा व गद्दभा ।
पिट्ठओ परिसप्पंति, पीढसप्पी व संभमे ॥ ५ ॥

इहमेगे उ भासंति, सायं सायेण विज्जइ ।
जे तत्थ आरियं मग्ग, परमं च समाहियं ॥ ६ ॥

मा एयं अवमण्णंता, अप्पेणं लुम्पहा बहुं ।
एयस्स अमोक्खाए, अयोहारिव्व जूरह ॥ ७ ॥

पाणाइवाए वट्टंता, मुसावाए असंजया ।
अदिण्णादाणे वट्टंता, मेहुणे य परिग्गहे ॥ ८ ॥

एवमेगे उ पासत्था, पण्णवेंति अणारिया ।
इत्थीवसं गया बाला, जिणसासणपरम्मुहा ॥ ९ ॥

जहा गंडं पिलागं वा, परिपीलेज्ज मुहूत्तगं ।
एवं विण्णवणित्थीसु, दोसो तत्थ कुओ सिया ? ॥ १० ॥

जहा मंधादए णाम, थिमियं भुंजइ दगं ।
एवं विण्णवणित्थीसु, दोसो तत्थ कुओ सिया ? ॥ ११ ॥

जहा विहंगमा पिंगा, थिमियं भुंजइ दगं ।
एवं विण्णवणित्थीसु, दोसो तत्थ कुओ सिया ? ॥ १२ ॥

एवमेगे उ पासत्था, मिच्छादिट्ठी अणारिया ।
अज्झोववण्णा कामेहिं, पूयणा इव तरुणए ॥ १३ ॥

अणागयमपस्संता, पच्चुप्पण्णगवेसगा ।
ते पच्छा परितप्पंति, खीणे आउम्मि जोव्वणे ॥ १४ ॥

जेहिं काले परक्कंतं, ण पच्छा परितप्पए ।
ते धीरा बंधणुमुक्का, णावकंखंति जीवियं ॥ १५ ॥

जहा णई वेयरणी, दुत्तरा इह सम्मया ।
एवं लोगंसि णारिओ, दुत्तरा अमईमया ॥ १६ ॥

जेहिं णारीण संजोगा, पूयण पिट्ठओ कया ।
सव्वमेयं णिराकिच्चा, एते ठिया सुसमाहिए ॥ १७ ॥

एते ओघं तरिस्संति, समृद्दं व ववहारिणो ।
जत्थ पाणा विसण्णासी, किच्चंति सयकम्मुणा ॥ १८ ॥

तं च भिक्खू परिण्णाय, सुव्वए समिए चरे ।
मुसावायं विवज्जेज्जा अदिण्णादाणं च वोसिरे ॥ १९ ॥

उड्ढमहे तिरियं वा, जे केई तस थावरा ।
सव्वत्थ विरइं कुज्जा, संति णिव्वाणमाहियं ॥ २० ॥

इमं च धम्ममादाय, कासवेण पवेइयं ।
कुज्जा भिक्खू गिलाणस्स, अगिलाए समाहिए ॥ २१ ॥

संखाय पेसलं धम्मं, दिट्ठिमं परिणिव्वुडे ।
उवसग्गे णियामित्ता, आमोक्खाए परिव्वएज्जासि ॥ २२ ॥

त्ति बेमि ॥

॥ चउत्थो उद्देसो समत्तो ॥

॥ तइयं उज्झयणं समत्तं ॥